Panik Atak (Panik Bozukluğu) Ve Agorafobi
Mitolojik Yunan Tanrısı PAN, kırların, ormanların, çobanların ve sürülerin tanrısıydı. Yarı keçi yarı insan görünümünde, garip ve çirkin bir yaratıktı. Bedeni kıllarla kaplıydı ve iki küçük boynuzu vardı. PAN karanlık ve ıssız yerlerde insanları korkuturdu; bağırtısı öyle korkunçtu ki, bu bağırışı işiten canlılar dehşete kapılır, kurtlar kuşlar saklanacak delik arar, sakince otlamakta olan koyunlar ve kuzular bu korkuyla kendilerini uçurumlara atarlardı. İşte buna benzer şiddetli ve aklı baştan alan korkulara, PAN‘dan kaynaklanan korku ve dehşet anlamında PANİK adı verilmektedir.
İşte bir hastanın ağzından Panik Atak:
İşte bir hastanın ağzından Panik Atak:
“Pazarda alışveriş yapıyordum, birden çarpıntım oldu, şiddetli bir korku ve iç sıkıntısı başladı, terliyordum, nefes alamıyordum ve boğulacakmış gibi hissediyordum. Kalp krizi geçirdiğimi düşündüm, ölüm korkusuyla hastaneye koştum: O zamandan beri ne zaman bu hal üzerime gelse, hemen bir acil servise başvuruyorum.”
Geçirilen her panik atağı “felaketin kendisini neredeyse yakaladığı” anlamına gelir
Geçirilen her panik atağı “felaketin kendisini neredeyse yakaladığı” anlamına gelir
Güvenlik sağlayıcı davranışlarla bu felaketi önlediğini düşünür. İşte bu yüzden onlarca kere Panik Atağı geçiren bir kişi ölmemesine ya da felç olmamasına rağmen hala öleceğini yada felç olacağını düşünür.
Genellikle büyük bir stresin hazırlayıcı rol oynadığı Panik Bozukluğu’nda ilk atak kalabalık bir yerde, evde ya da araba kullanırken/araba içinde oluyor. Atak sırasında oluşan bedensel duyumlara bağlı olarak yorumlar yapılıyor. Örneğin, kalp krizi geçirdiğini düşünen bir kişi acil servise gidiyor; çekilen kalp elektrosunda bir şey bulunamıyor ancak, bu şikayetlerin nasıl olduğuna dair tatmin edici bir açıklama da yapılamıyor. Hasta, şikayetlerimi açıklayacak bir neden yok ama ben de bunları uydurmuyorum ki; acaba aklımı mı kaçırıyorum diye düşünüyor. Yaşadığı bu durumun dehşetinden ürken hasta tekrar Panik Atak geçirmekten korkuyor ve bedensel belirtilerle daha çok meşgul olmaya başlıyor. Bu sırada kendince bazı tedbirler alıyor. Panik Atak’ın gelebileceğini düşündüğü yerlere gitmemeye başlıyor, kalabalık ortamlardan uzak duruyor ya da evden çıkmıyor. Sonuçta Panik Bozukluğu hastalarının çoğunda gördüğümüz Agorafobi gelişiyor. Panik Atak’lardan korunmak için devreye giren kaçma ve kaçınma davranışları korku ve kaygının devamına neden oluyor.
Genellikle büyük bir stresin hazırlayıcı rol oynadığı Panik Bozukluğu’nda ilk atak kalabalık bir yerde, evde ya da araba kullanırken/araba içinde oluyor. Atak sırasında oluşan bedensel duyumlara bağlı olarak yorumlar yapılıyor. Örneğin, kalp krizi geçirdiğini düşünen bir kişi acil servise gidiyor; çekilen kalp elektrosunda bir şey bulunamıyor ancak, bu şikayetlerin nasıl olduğuna dair tatmin edici bir açıklama da yapılamıyor. Hasta, şikayetlerimi açıklayacak bir neden yok ama ben de bunları uydurmuyorum ki; acaba aklımı mı kaçırıyorum diye düşünüyor. Yaşadığı bu durumun dehşetinden ürken hasta tekrar Panik Atak geçirmekten korkuyor ve bedensel belirtilerle daha çok meşgul olmaya başlıyor. Bu sırada kendince bazı tedbirler alıyor. Panik Atak’ın gelebileceğini düşündüğü yerlere gitmemeye başlıyor, kalabalık ortamlardan uzak duruyor ya da evden çıkmıyor. Sonuçta Panik Bozukluğu hastalarının çoğunda gördüğümüz Agorafobi gelişiyor. Panik Atak’lardan korunmak için devreye giren kaçma ve kaçınma davranışları korku ve kaygının devamına neden oluyor.
